आजच्या डिजिटल युगात, जिथे संवाद आवश्यक आहे आणि गोपनीयतेची चिंता सर्वोपरि आहे, तेथे मेसेजिंग मंच जगभरातील व्यक्ती आणि समुदायांना जोडण्यात महत्त्वाची भूमिका बजावतात.
उपलब्ध असलेल्या असंख्य मेसेजिंग ॲप्सपैकी, टेलीग्राम एक उत्कृष्ट स्पर्धक म्हणून उदयास आले आहे, जे त्याच्या मजबूत सुरक्षा वैशिष्ट्यांसाठी, नाविन्यपूर्ण कार्यक्षमतेसाठी आणि वापरकर्त्याच्या गोपनीयतेसाठी वचनबद्धतेसाठी प्रसिद्ध आहे.
इन्स्टंट मेसेजिंगच्या जगात टेलीग्रामला गेम चेंजर कशामुळे बनवते याचा आढावा आपण सदर लेखात घेणार आहोत,
टेलिग्राम म्हणजे काय ?
टेलीग्राम हे क्लाउड-आधारित इन्स्टंट मेसेजिंग ॲप आहे, जे वापरकर्त्यांना संदेश, फोटो, व्हिडिओ आणि फाइल्स पाठविण्यास तसेच संप्रेषणासाठी गट आणि चॅनेल तयार करण्यास अनुमती देते.
टेलिग्रामचा शोध Pavel Durov आणि त्यांचे भाऊ Nikolai यांनी लावला, जे सोशल नेटवर्किंग साइट VKontakte (VK) चे संस्थापक देखील आहेत.
सुरक्षा आणि गोपनीयतेवर लक्ष केंद्रित करण्यासाठी टेलिग्राम ओळखले जाते. हे गुप्त चॅट्ससाठी End-to-end Encryption प्रदान करते,
वापरकर्त्याच्या हे मेसेजेस टेलीग्रामच्या सर्व्हरवर संग्रहित केले जात नाही आणि विशिष्ट कालावधीनंतर स्वत:च डिलीट करण्यासाठी सेट केले जाऊ शकते.
टेलिग्राम ॲप 2 Factor Authentication आणि गैर-संपर्कांपासून एखाद्याचा फोन नंबर लपवण्याची क्षमता यासारखी वैशिष्ट्ये देखील प्रदान करते.
टेलीग्रामने त्याच्या जलद आणि विश्वासार्ह संदेश सेवा, मोठ्या गट चॅट्ससाठी समर्थन (200,000 सदस्यांपर्यंत) आणि 2 GB पर्यंतच्या फायली सामायिक करण्याची क्षमता यासाठी लोकप्रियता मिळवली आहे.
याव्यतिरिक्त, ते वापरकर्त्यांना त्यांचे संदेश एकाच वेळी स्मार्टफोन, टॅब्लेट आणि डेस्कटॉप संगणक यासह एकाधिक डिव्हाइसेसवरून हाताळण्याची अनुमती देते.
इतिहास
टेलिग्रामचा इतिहास रशियन उद्योजक Pavel Durov आणि त्याचा भाऊ Nikolai Durov यांनी त्याच्या स्थापनेशी जोडलेला आहे. येथे कालक्रमानुसार विहंगावलोकन खालीलप्रमाणे,
फाऊंडेशन (2013)
Pavel आणि Nikolai Durov यांनी “Telegram Messenger LLP” या स्वतंत्र ना-नफा संस्थेची स्थापना केली, ज्याचे मुख्यालय बर्लिन, जर्मनी येथे आहे. गोपनीयता, सुरक्षितता आणि वेग यावर भर देणारे संदेशन प्लॅटफॉर्म तयार करणे हा त्याचा उद्देश होता.
लॉन्चिंग आणि विकास (2013)
टेलिग्राम अधिकृतपणे ऑगस्ट 2013 मध्ये लॉन्च करण्यात आले. त्याचा स्वच्छ इंटरफेस, जलद संदेश वितरण आणि सुरक्षित संप्रेषणाचे वचन यामुळे वापरकर्त्यांना, विशेषत: गोपनीयतेबद्दल काळजी करणारे त्वरित आकर्षित झाले.
सुरक्षा वैशिष्ट्ये (2013)
टेलीग्रामने “गुप्त चॅट्स” साठी End-to-end Encryption सादर केले, जे वापरकर्त्यांना डिव्हाइस-विशिष्ट आणि टेलीग्रामच्या सर्व्हरवर संग्रहित नसलेले संभाषण करू देते. या वैशिष्ट्याने गोपनीयतेसाठी प्लॅटफॉर्मची प्रतिष्ठा वाढवली.
स्टिकर्स आणि बॉट्स (2014-2015)
टेलीग्रामने स्टिकर्स आणि बॉट्ससाठी समर्थन सादर करून त्याची वैशिष्ट्ये वाढवली. स्टिकर्सनी संभाषणांमध्ये मजेदार आणि अर्थपूर्ण घटक जोडले, तर बॉट्सने ॲपमध्ये स्वयंचलित परस्परसंवाद आणि सेवांना अनुमती दिली.
चॅनेल (2015)
टेलीग्रामने चॅनेल सादर केले, ज्यामुळे वापरकर्त्यांना मोठ्या प्रेक्षकांना संदेश प्रसारित करण्यासाठी सार्वजनिक प्रसारण चॅनेल तयार करण्यास सक्षम केले. अपडेट्स आणि सामग्री प्रसारित करण्यासाठी बातम्या आउटलेट, प्रभावक आणि संस्थांमध्ये हे वैशिष्ट्य लोकप्रिय झाले.
व्हॉईस कॉल (2017)
टेलीग्रामने व्हॉईस कॉलसाठी समर्थन जोडले, ज्यामुळे वापरकर्त्यांना इंटरनेटवरून व्हॉईस कॉल करता येऊ लागले. हे वैशिष्ट्य ॲपच्या संदेशन क्षमतांना पूरक आहे आणि वापरकर्त्यांना अतिरिक्त संप्रेषण पर्याय प्रदान करते.
ICO आणि TON (2018)
Telegram ने Telegram Open Network (TON) लाँच करण्याची योजना जाहीर केली, हे Blockchain-आधारित प्लॅटफॉर्म आहे, ज्यामध्ये स्वतःची क्रिप्टोकरन्सी, ग्राम समाविष्ट आहेत. ग्राम टोकनसाठी ICO ने पुरेसे पैसे उभे केले, परंतु कायदेशीर आव्हाने आणि नियामक समस्यांमुळे TON प्रकल्प सोडावा लागला.
चालू इनोव्हेशन (2019 ते वर्तमान)
टेलीग्राममध्ये सतत नावीन्य येत आहे, उत्तम गट चॅट व्यवस्थापन, व्हिडिओ संपादन साधने आणि वर्धित गोपनीयता सेटिंग्ज यासारखी वैशिष्ट्ये सादर करत आहे. प्लॅटफॉर्म जगभरातील वापरकर्त्यांमध्ये लोकप्रिय आहे, जे त्यांच्या मेसेजिंग ॲप्समध्ये गोपनीयता आणि सुरक्षिततेला प्राधान्य देतात.
त्याच्या संपूर्ण इतिहासात, टेलीग्रामला वादाचा सामना करावा लागला आहे, ज्यामध्ये विविध गटांद्वारे संवाद साधण्यासाठी आणि समन्वय साधण्यासाठी त्याच्या वापराबद्दलच्या चिंतेचा समावेश आहे. तथापि, telegram ने महत्त्वपूर्ण वापरकर्ता आधार राखला आहे, ज्यामुळे नवीन वैशिष्ट्ये आणि अद्यतनांसह वाढत आहे.
फायदे
इतर मेसेजिंग प्लॅटफॉर्मच्या तुलनेत टेलिग्राम अनेक फायदे देते ज्याचा आढावा आपण खालीलप्रमाणे घेणार आहोत,
1. गोपनीयता आणि सुरक्षितता
टेलीग्राम वापरकर्त्याची गोपनीयता आणि सुरक्षितता यांना प्राधान्य देते. हे गुप्त चॅटसाठी End-to-end एन्क्रिप्शन ऑफर करते, जे केवळ प्रेक्षक आणि प्राप्तकर्ता संदेश वाचू शकतात, याची खात्री करते. याव्यतिरिक्त, टेलीग्राम वापरकर्त्यांना अतिरिक्त सुरक्षिततेसाठी द्वि-घटक प्रमाणीकरण आणि पासकोड सारखी वैशिष्ट्ये सक्षम करण्यास अनुमती देते.
2. क्लाउड-आधारित मेसेजिंग
टेलीग्रामद्वारे संदेश, मीडिया आणि इतर डेटा क्लाउडमध्ये संग्रहित करते, ज्यामुळे वापरकर्त्यांना एकाच वेळी एकाधिक डिव्हाइसेसवरून त्यांचे संभाषण ऍक्सेस करता येते. हे वैशिष्ट्य अखंड सिंक्रोनाइझेशन सक्षम करते आणि डिव्हाइस हरवल्यास किंवा खराब झाल्यास संदेश गमावले जाणार नाहीत, याची खात्री करते.
3. स्पीड
टेलिग्राम हे त्याच्या जलद संदेश वितरणासाठी ओळखले जाते. रिअल-टाइम संवाद कार्यक्षम आणि गुळगुळीत बनवून, संदेश द्रुतपणे पाठवले आणि प्राप्त केले जातात.
4. मोठी फाइल शेअरिंग
इतर अनेक मेसेजिंग ॲप्सच्या विपरीत, टेलीग्राम वापरकर्त्यांना कागदपत्रे, व्हिडिओ आणि प्रतिमांसह 2GB पर्यंत मोठ्या फाइल्स शेअर करण्याची परवानगी देतो. यामुळे उच्च-गुणवत्तेचे माध्यम आणि मोठे दस्तऐवज कॉम्प्रेशनशिवाय सामायिक करणे सोयीचे होते.
5. कस्टमायझेशन
टेलीग्राम वापरकर्त्यांसाठी सानुकूलित पर्यायांची श्रेणी ऑफर करते. यामध्ये सानुकूल थीम तयार करणे, चॅट पार्श्वभूमी बदलणे आणि वैयक्तिक प्राधान्यांनुसार सूचना सेटिंग्ज वैयक्तिकृत करण्याची क्षमता समाविष्ट आहे.
6. समूह चॅट्स आणि चॅनेल
टेलीग्राम 200,000 सदस्यांपर्यंतच्या मोठ्या गट चॅटला समर्थन देते, ज्यामुळे ते समुदाय, संघ आणि संस्थांसाठी योग्य बनते. याव्यतिरिक्त, चॅनेल वापरकर्त्यांना मोठ्या प्रेक्षकांसाठी संदेश प्रसारित करण्याची परवानगी देतात आणि प्राप्तकर्त्यांना गटात सामील होण्याची आवश्यकता नसते.
7. स्टिकर्स आणि बॉट्स
टेलिग्राम विविध प्रकारचे स्टिकर्स ऑफर करते आणि विविध उद्देशांसाठी बॉट्सच्या वापरास समर्थन देते. स्टिकर्स संभाषणांमध्ये मजा आणि अभिव्यक्ती जोडतात, तर बॉट्स हवामान अद्यतने, बातम्या सूचना आणि उत्पादकता साधने यासारख्या उपयुक्त सेवा प्रदान करू शकतात.
8. क्रॉस-प्लॅटफॉर्म सपोर्ट
टेलिग्राम iOS, Android, Windows, macOS आणि Linux यासह अनेक प्लॅटफॉर्मवर उपलब्ध आहे. वापरकर्ते त्यांच्या संदेश आणि मीडियामध्ये प्रवेश राखत असताना अखंडपणे डिव्हाइसेसमध्ये स्विच करू शकतात.
एकंदरीत, टेलीग्रामची गोपनीयता वैशिष्ट्ये, वेग, मोठ्या फाईल सामायिकरण क्षमता आणि सानुकूलित पर्यायांचे संयोजन हे सुरक्षित आणि बहुमुखी मेसेजिंग मंच असलेल्या वापरकर्त्यांसाठी लोकप्रिय पर्याय बनवते.
तोटे
अर्थात, टेलिग्राम विविध वैशिष्ट्ये आणि फायदे ऑफर करत असताना, त्याच्या तोटे देखील आहेत, ज्यांचा आढावा आपण खालीलप्रमाणे घेणार आहोत,
1. मर्यादित End-to-end एन्क्रिप्शन
टेलिग्राम त्याच्या “सीक्रेट चॅट्स” मध्ये End-to-end एन्क्रिप्शन ऑफर करत असताना, हे वैशिष्ट्य नियमित चॅट्स किंवा ग्रुप चॅटमध्ये डीफॉल्टनुसार सक्षम केलेले नाही. परिणामी, या संभाषणांमधील संदेश तितकेसे सुरक्षित नसतात आणि संभाव्यत: रोखले जाऊ शकतात.
2. डेटा गोपनीयता चिंता
टेलीग्राम वापरकर्त्याचा डेटा त्याच्या सर्व्हरवर संग्रहित करतो, ज्यामुळे गोपनीयतेबद्दल चिंता निर्माण झाली आहे. जरी कंपनी वापरकर्त्याच्या गोपनीयतेला प्राधान्य देण्याचा दावा करत असली तरी, काही वापरकर्ते तृतीय-पक्ष सर्व्हरवर त्यांचा डेटा संचयित करण्याच्या कल्पनेने अस्वस्थ होऊ शकतात.
3. विवादग्रस्त गटांशी संलग्नता
टेलीग्रामने गोपनीयतेवर आणि निनावीपणावर भर दिल्याने विविध वादग्रस्त गट आणि व्यक्तींद्वारे वापरल्या जाण्यासाठी प्रसिद्धी मिळाली आहे. अभिव्यक्ती स्वातंत्र्यासाठी व्यासपीठाची बांधिलकी वाखाणण्याजोगी असली तरी, बेकायदेशीर कृत्ये आणि अतिरेकी मजकूर यांना अनवधानाने व्यासपीठ उपलब्ध करून दिल्याबद्दलही टीका केली जाते.
4. संपर्कांची मर्यादित पडताळणी
इतर काही मेसेजिंग ॲप्सच्या विपरीत, टेलीग्राम संपर्कांची ओळख सत्यापित करण्यासाठी सशक्त पद्धती देत नाही. पडताळणीच्या अभावामुळे तोतयागिरी किंवा फिशिंग हल्ले यांसारख्या सुरक्षितता जोखीम निर्माण होऊ शकतात.
5. फोन नंबरवर अवलंबित्व
टेलीग्रामसाठी वापरकर्त्यांना फोन नंबरसह नोंदणी करणे आवश्यक आहे, जे निनावी राहणे पसंत करतात किंवा ज्यांना मोबाईल फोनचा वापर नाही, अशी व्यक्ती टेलिग्राम वापरू शकत नाही.
6. इतर ॲप्ससह मर्यादित एकीकरण
टेलीग्रामचे काही प्रतिस्पर्ध्यांच्या तुलनेत तृतीय-पक्ष ॲप्स आणि सेवांसह मर्यादित एकीकरण आहे. उत्पादकता किंवा संप्रेषणाच्या उद्देशाने एकत्रीकरणावर अवलंबून असलेल्या वापरकर्त्यांसाठी हे हानिकारक असू शकते.
7. व्यापकपणे वापरलेले नाही
टेलीग्रामचा पुरेसा वापरकर्ता आधार असला तरी, तो WhatsApp किंवा Facebook मेसेंजर सारख्या इतर मेसेजिंग ॲप्सइतका व्यापकपणे वापरला जाणारा नाही किंवा ओळखला जाऊ शकत नाही. हे त्याची उपयुक्तता मर्यादित करू शकते, विशेषतः जर वापरकर्त्यांचे संपर्क प्लॅटफॉर्मवर सक्रिय नसतील.
8. सुरक्षा भेद्यता
कोणत्याही सॉफ्टवेअर प्लॅटफॉर्मप्रमाणे, टेलीग्राम देखील सुरक्षिततेच्या असुरक्षिततेने अस्पर्शित नाही. कंपनी सुरक्षा समस्यांचे निराकरण करण्यासाठी सक्रियपणे कार्य करत असताना, वापरकर्त्यांनी सतर्क राहावे आणि संभाव्य जोखीम कमी करण्यासाठी त्यांचे ॲप्स अपडेट केले पाहिजेत.
वैयक्तिक किंवा संस्थात्मक गरजांसाठी योग्य मेसेजिंग प्लॅटफॉर्म आहे, की नाही याचे मूल्यमापन करताना टेलिग्रामच्या साधक आणि बाधकांसह हे तोटे विचारात घेतले पाहिजेत.
FAQ
उत्तर : टेलिग्रामचा शोध Pavel Durov आणि त्यांचे भाऊ Nikolai यांनी लावला
उत्तर : टेलिग्राममध्ये तयार केल्या जाणाऱ्या ग्रुपमध्ये 2 लाख लोक सहभागी होऊ शकतात
उत्तर : होय, टेलिग्राम अँप वर खाते खोलने मोफत आहे.
उत्तर : 14 ऑगस्ट 2013 रोजी टेलिग्राम हा मंच लोकांसाठी लाँच केला गेला.
उत्तर : टेलिग्राम हा एक मोफत मंच आहे ज्याद्वारे वापरकर्ता चॅटिंग करणे, फाईल्स पाठवणे आणि फोटो, व्हिडिओ शेअर करणे अशी कामे पार पाडू शकतात.